HÀNH TRÌNH HOMESCHOOL CHO CON
HÀNH TRÌNH HOMESCHOOL CHO CON
Hôm vừa rồi có mấy mẹ ở tỉnh có chat lên nhóm homeschool nói là thấy con mình thật thiệt thòi, nhìn các bạn ở thành phố học chương trình quốc tế, có nhiều hoạt động kỹ năng, và có rất nhiều thầy cô giỏi, trong khi con các bạn ở tỉnh thật khó khăn, ko được tiếp cận những nguồn như thế.
Tuy nhiên, quan điểm của mình hơi khác biệt một chút, thực tế học chương trình nào thực sự không quan trọng lắm đâu các bố mẹ ah, mình nói thật đấy. Nhiều bạn nhỏ ở tỉnh nhà rất nghèo, vừa học vừa phụ bố mẹ làm việc, rồi cũng chỉ có học các thầy cô ở tỉnh thôi mà các bạn ấy vẫn rất thành công và sau này vẫn có cơ hội đi du học, cuộc sống cũng thành công chả kém gì các bạn trên thành phố. Thậm chí, số lượng trẻ con thành phố lớn lên hư hỏng, chơi bời, bất hiếu với cha mẹ, lười làm việc cũng đông lắm chứ.
Với kinh nghiệm 16 năm nuôi con và 16 năm homeschool bán thời gian cùng với kèm con chương trình Mỹ đến nay một bạn lớp 10, một bạn lớp 7, mình thấy là chương trình học chỉ chiếm một phần nhỏ vào sự thành công trong giáo dục con trẻ. Vậy đâu là những yếu tố để nuôi dạy một đứa trẻ lớn lên hiểu chuyện, yêu lao động và biết nghĩ đến người khác.
1. Đầu tiên là đứa trẻ đó cần phải sống với những người cha mẹ yêu lao động, biết nghĩ đến cái chung, đến xã hội và những người khác.
Nhiều bạn nhỏ sinh ra tại những gia đình nghèo nhưng bố mẹ các bạn ấy là những người chăm chỉ lao động, yêu thương các con và cũng là những người biết sống giàu tình yêu thương xóm làng. Chính nhờ những tố chất này, nên với hoàn cảnh nhà còn khó khăn, bố mẹ các bạn ấy đã sớm đưa các bạn ấy vào lao động để phụ giúp gia đình. Với một gia đình mà mọi người trong gia đình đều chăm chỉ làm việc, vì nhau và yêu thương nhau dù hoàn cảnh có khó khăn thì đứa trẻ tự nhiên trở nên yêu thương gia đình, vì bố mẹ mà nỗ lực học tập và vì từ bé vất vả lao động nên các con cũng từ đó chả thấy xi nhê gì khi phải làm việc và học tập vất vả. Nhờ có lao động các con có sức khỏe, nền tảng của việc học suốt đời, nhờ lao động nên các con phát triển năng lực giải quyết vấn đề và trở nên sáng tạo. Ngày làm, tối học bài để hôm sau lên lớp ư? Chuyện nhỏ với các bạn ấy.
Vì học được điều này nên nhà mình từ nhỏ đã cho hai bạn nhỏ lao động cật lực, học ra học và vẫn phải làm việc nhà, và phải chơi thể thao nhiều để có sức khỏe. Những năm tiểu học các con học tập cũng tàng tàng, trong khi bàn dân thiên hạ người người được 9-10 điểm thì con nhà mình toán văn anh đì đẹt 7-8 điểm, thậm chí có bài 4-5. Mình vẫn bình tâm với sức học đì đẹt của con, ko nao núng cho con đi học thêm để chiếm mất thời gian làm việc nhà, tập thể thao hay cùng bố mẹ giúp đỡ những người khác. Bởi mình biết lao động, thể thao mồ hôi nhễ nhại là nền tảng của học tập.
2. Thứ 2 phải hiểu là đời sống này chính là một trường học lớn.
Và đây là trường học miễn phí nhưng lại mang lại nhiều giá trị cho con cái chúng ta. VÌ vậy đừng bao giờ tách con ra khỏi xã hội thực, dù xã hội ấy có hủ lậu, kém phát triển hay gì đi nữa, thì hãy dùng chính cuộc sống đó, bối cảnh sống đó để dạy cho con.
Nhiều người đưa con vào các môi trường quốc tế, học nhiều thứ rất cao siêu, rất tây nhưng mà đến khi quay trở lại đời sống thực là xã hội này thì lại cảm thấy khó hiểu, ko chấp nhận được sự khác biệt văn hóa giữa Tây và Ta, kém thấu hiểu. Nhưng sang đến Tây cũng khó hòa nhập, vì học trường quốc tế tại Việt nam cũng là một mô hình mô phỏng cuộc sống mà thôi. Cuối cùng, những trường hợp đi rồi phải về, về rồi lại thấy mình ko thể chấp nhận được xã hội Việt Nam cũng nhiều lắm mà ít ai chia sẻ tâm tư thực đó.
Nếu bạn ở tỉnh, những ngày đi lao động trồng cây, làm nông, đi bán đồ ở chợ tỉnh cho bố mẹ cũng là học, những bài học quý giá mà các bạn trường Phố phải trả tiền chỉ để đi trải nghiệm 1-2 lần 1 năm. Trong khi con mình thì ngày ngày được tiếp xúc.
Mấy cái học trên trường đa phần là kiến thức, các kỹ năng muốn có phải thực hành nhiều mới hình thành, mà đi làm cần đạo đức và kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng làm việc khác chứ ko cần mớ kiến thức đó. Việc học ở trường rất hiếm khi giúp hình thành kỹ năng cho đời sống thực cho chúng ta. Vì vậy đừng nghe mấy cái chương trình học vài tháng hay 1 năm mà nghĩ con ta ra đời sẽ có Kỹ năng làm việc hay kỹ năng xử lý vấn đề trong đời sống thực.
Con phải học cả đời người thông qua sự dẫn dắt của người lớn mà đặc biệt là cha mẹ để mà hình thành kỹ năng này.
Do đó, nhà mình luôn nói mọi việc ở cơ quan với con, chia sẻ từng tình hình, từng nỗi lo của bố mẹ với cuộc sống, với công việc, với vấn đề gia đình rồi cả niềm vui nỗi buồn với con để con ngấm từng ngày và thực hành từng ngày các kỹ năng đó.
Đến lớp đánh nhau, đến lớp bị cô ko yêu, cô mắng, đến lớp bị sao đỏ bắt nạt, đến trường bị mời mua hàng rong ngoài đường, rồi bị dụ bỏ học chơi điện tử, rồi bạn vay tiền khi bạn túng…. Tất cả đều là đời sống, là thứ con cần học để vượt qua, cần trải nghiệm để có kinh nghiệm xử lý các tình huống khó khăn hơn trong cuộc sống thực.
NẾU TINH Ý BẠN SẼ THẤY MỌI SỰ VIỆC XẢY RA TRONG CUỘC SỐNG ĐỀU LÀ CÁC BÀI HỌC GIÁ TRỊ CHO CHÍNH CHÚNG TA VÀ VỚI CON, CHÍNH CHÚNG TA HÃY TẬP NHÌN RA CÁC GIÁ TRỊ TRONG CUỘC SỐNG CỦA MÌNH VÀ TỪ ĐÓ HƯỚNG DẪN CON NHÌN RA CÁC BÀI HỌC VÔ GIÁ TỪ CUỘC SỐNG CỦA CON, ĐÓ MỚI LÀ CHƯƠNG TRÌNH HỌC HOÀN HẢO NHẤT, TỐT NHẤT HƠN MỌI CHƯƠNG TRÌNH QUỐC TẾ NÀO.
3. HỆ GIÁ TRỊ GIA ĐÌNH:
Đây là yếu tố vô cùng quan trọng khi giáo dục một đứa trẻ. Khi mình cho con tham gia hội hướng đạo sinh của Mỹ, Bản thân chương trình này đòi hỏi người tham gia phải tuân thủ các lời tuyên thệ, các điều lệ của hội, phải nuôi dưỡng các phẩm chất cho con theo tinh thần của hội, ngoài việc các con được hướng dẫn trực tiếp dưới các leader là các bác sống và yêu thích các hệ giá trị đó thì mình được các phụ huynh Mỹ trong nhóm hướng dẫn gia đình cần có các hoạt động chung với nhau và bố mẹ cần theo đuổi một hệ giá trị nào đó. Như nhà mình thì mình lựa chọn hệ giá trị là: Sống tử tế với mọi người và mọi vật xung quanh, cố gắng ko gây hại cho ai và giúp mọi người nhiều nhất có thể đồng thời hướng tới nhận diện quy luật vận hành của tâm lý bản thân và biết cách điều chỉnh nội tâm. Hệ giá trị này sẽ làm thay đổi cách mình tổ chức sinh hoạt gia đình, cách mình tổ chức các chuyến vui chơi và gia đình mình cũng luôn có những hoạt động chung như: ngày nào cũng ăn sáng và xem thời sự sáng cùng nhau, nói chuyện rôm rả trước khi cả nhà đi làm, đi học. Cuối tuần luôn dành thời gian cho nhau và cùng nhau đi chơi, đi ăn, đi làm thiện nguyện. Thời gian bố trí cho con và bản thân cũng luôn phải có thời gian để mọi người suy ngẫm và tự hướng về nội tâm của bản thân và đọc sách.
THam khảo hướng đạo sinh và cách giáo dục con người hướng đạo ở đây:
Scout Oath: On my honor I will do my best to do my duty to God and my country and to obey the Scout Law; to help other people at all times; to keep myself physically strong, mentally awake, and morally straight.
Scout Law: A Scout is trustworthy, loyal, helpful, friendly, courteous, kind, obedient, cheerful, thrifty, brave, clean, and reverent.
Scout Mission: The mission of the Boy Scouts of America is to prepare young people to make ethical and moral choices over their lifetimes by instilling in them the values of the Scout Oath and Scout Law.
4. Cuối cùng nếu khó khăn khi TÌM KIẾM KIẾN THỨC CHO CON, các phụ huynh có thể tìm đến các chương trình online, giờ các thầy cô Việt Nam cũng dạy online, các thầy cô nước ngoài cũng dạy online. Ngoài việc học online với giáo viên thì bố mẹ có thể cho con học các Chương trình học Online với các bài giảng đã ghi hình từ trước.
Con nhà mình ngoài học CT Việt Nam thì có học Acellus để giúp con mở rộng kiến thức của các bạn Mỹ. Mình hy vọng con không chỉ nhìn nhận vào xã hội con đang sống mà còn có cơ hội được học tập những kiến thức của một quốc gia khác. Trong 5 năm đầu cấp từ lớp K-5 mình có dạy con học các chương trình này và mình tự nghiên cứu, tự mày mò để dạy con. Hệ thống bài giảng online này cung cấp cho mình cái nhìn về giáo dục Mỹ, văn hóa Mỹ. Đồng thời mình có nhặt ra các bài giảng hay, thiết thực để rèn từ kiến thức học online thành kỹ năng đời thực cho con. Ví dụ trong Grade 1 CT Mỹ có dạy rất kỹ về Bản đồ, Phương hướng và cách xem bản đồ. Thì ngoài học chay trên máy mình có mầy mò cho con đi xe bus, tự cho con tìm đường từ chỗ này đến chỗ kia để con có sự thực hành. Hay là khi con học về Plant có thí nghiệm cho con trồng cây mình cũng cho con làm để con hiểu hơn về kiến thức trong hệ thống bài giảng online, hoặc trong môn Social study có dạy về Gia đình – family và có các bài rất hay về sống hòa hợp giữa các thành viên trong gia đình như trẻ cần làm việc nhà cho bố mẹ để đỡ đần bố mẹ, nên mình dùng clip đó để phân tích luôn tại gia đình mình thì sống hòa hợp như thế nào và các con cần làm gì và mình giao việc luôn cho các con.
Acellus làm 1 bài giảng cho hàng triệu học sinh xem nên giáo viên đầu tư bài giảng kỹ, nội dung bài giảng hay, sâu và lại có tính ứng dụng rất cao. Nên mình rất thích CT này.
Tuy nhiên, chương trình Mỹ online mà con học hay kể cả CT nhà trường cũng chỉ là một cái khung kiến thức, muốn biến kiến thức thành kỹ năng,thành giá trị đạo đức trong con như sự tôn trọng, trách nhiệm thì bố mẹ phải lấy kiến thức đó áp dụng linh hoạt vào đời sống gia đình mình, bổ sung thêm tài liệu để tăng khả năng trình bày, nói và viết của con (khi học online 2 kỹ năng này sẽ bị yếu).
Nhờ sự bổ sung đan xem giữa CT Mỹ rất thực tế, hay và kết hợp với giáo dục tại nhà và kết hơp với dạy con giải quyết vấn đề qua học CT VIệt Nam nên con nhà mình khá tự tin, yêu đời, giải quyết tình huống khá tốt, lại biết yêu thương bố mẹ và tốt bụng nữa.
Nhiều mẹ hỏi là nếu chỉ cho con nghỉ ở nhà học online CT Mỹ trong nhóm nhỏ với sự hướng dẫn của thầy cô không? Mình thì coi trường học là một xã hội phức tạp thu nhỏ. Đến trường con sẽ học kỹ năng xử lý quan hệ xã hội, giao tiếp, và nếu học trường công con phải học thích ứng và vượt khó, học giải quyết vấn đề bên cạnh việc học các môn văn hóa. Tuy nhiên nếu chọn trường bình thường, học chỉ tầm 6-7 điểm thì cũng ko khó khăn gì lắm đâu. Con nhà mình bạn thứ 2 sức học yếu, tính cách chậm chạp thế nhưng đến nay vẫn học được 2 hệ ở mức 7 điểm, con ngoan và thời gian chơi, đặc biệt là chơi thể thao cũng khá nhiều, ko bị áp lực gì quá nhiều cả. CT Mỹ nếu có ngôn ngữ tốt và học từ bé thì con cũng không khó khăn gì khi học song song 2 CT và hai CT ở mức 7-8 điểm là điều dễ thực hiện.
Nhiều mẹ cũng bảo là nếu như vậy thì cho học 1 CT VN và cho học thêm lên 9-10 điểm có phải tốt hơn học 2 CT 7-8 điểm hay ko. Mình thì biết sức con mình, học hành ko siêu nhân gì cả nên ko thể giỏi cả hai hệ. Việc học hệ Mỹ vừa giúp con có phát triển tiếng Anh, vừa giúp con có cái nhìn thêm về thế giới, CT lại hay và bố mẹ khai thác được để ứng dụng vào cuộc sống hàng ngày thì tội gì mà ko học. HỌc 9-10 điểm hệ của Việt Nam cũng ko phải là tốt con con vì con phải hy sinh quá nhiều thời gian và mất đi việc tìm hiểu cuộc sống thực.
Lộ trình kèm con Tiếng Anh để học được CT Mỹ mình viết cụ thể ở đây.
Lộ trình kèm con Tự lập mình viết cụ thể ở bài Viết này.
http://eth.edu.vn/2019/02/17/lo-trinh-nuoi-day-con-tro-thanh-nguoi-tu-lap/
Để lấy tài liệu dạy con theo hệ Mỹ bạn đăng ký vào link bên dưới:
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfXVLc2PdtCZuP9j0AM9ZDCYJLwBrPxBFFxucCVGXCVEswQ0g/viewform
5. VÀ ĐI TRẢI NGHIỆM THỰC TẾ
Ngoài việc đưa con đi các nơi và trải nghiệm các hoạt động trong nước như là picnic hay là du lịch phượt gia đình đến các vùng miền 1 năm 1 lần thì mình cũng có tự tổ chức cho các con nhà mình đi phượt nước ngoài. Mày mò cặm cụi nên được các anh chị trong các nhóm dạy con đỡ đần, hướng dẫn cho con tham gia đủ các chương trình giao lưu học sinh tại úc, đi phượt tại Nhật, đi trại Hè Mỹ, thi liên hoan âm nhạc Khu vực châu á Thái Bình Dương, rồi thi tranh biện World scholar cup, rồi đi làm thiện nguyện như dạy trẻ em mồ côi trong chùa tiếng Anh, đến viện thăm các em nhỏ…. Mỗi năm đi 1-4 lần tùy điều kiện
Tất cả mình đều tự mày mò, tự tìm đường 16 năm nay. Mình đã lục tung tất cả các diễn đàn, các group dạy con để đồng hành với con 16 năm nay, đọc rất nhiều, áp dụng có sai, có đúng rồi lại điều chỉnh. Nhưng cuối cùng mình rút ra là điều kiện khó khăn thế nào rồi cũng sẽ có cách khắc phục, trong hoàn cảnh khó khăn nào cũng tiềm tàng sẵn các bài học vô giá trong đó và có cơ hội trong đó. Chuyển từ nghịch cảnh sang cơ hội là một bài học lớn mà chính cha mẹ có thể dạy cho con thông qua hoàn cảnh khó khăn của mình.
HÃY BẮT TAY VÀO HÀNH ĐỘNG NGAY LÚC NÀY VÀ CƠ HỘI CHO CON BẠN SẼ MỞ RA NGAY KHI BẠN BẮT TAY VÀO HÀNH ĐỘNG, ÁP DỤNG LẠI NHỮNG GÌ ĐÃ ĐƯỢC NGƯỜI ĐI TRƯỚC CHIA SẺ, KHÓ ĐẾN ĐÂU HỎI MỌI NGƯỜI ĐẾN ĐÓ, SẼ RA CON ĐƯỜNG CHO BẢN THÂN VÀ CHO CON.
Lien eth nguyen.
